Taykazan

Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı tarafından hazırlanan ve Prof. Dr. Metin Akar tarafından kaleme alınan “Taykazan” başlıklı eser yayımlandı.
1399 yılında Karnak şehrinde Emir Timur Han tarafından Abdülaziz bin Servereddin Tebrizî’ye yaptırılan kazanın üzerindeki kitabede, kazanın Emir Timur tarafından şeyhlerin sultanı Ahmet Yesevi’nin ruhunu şad etmek için insanların su ve şerbet içmeleri maksadıyla yaptırıldığı anlatılmaktadır. Ayrıca kazanın üzerinde ayet ve hadislerle nilüfer çiçeği formunda on adet kulp yer almaktadır. Yedi ayrı metalin alaşımından dökülmüş olan kazan, yaklaşık iki ton ağırlığında, 2,4 metrelik ağız çapında ve üç bin litre su alma kapasitesine sahiptir.
UNESCO Dünya Miras listesinde yer alan Hoca Ahmet Yesevi Türbesinde teşhir edilen Taykazan, türbenin ve Türk maden sanatının en önemli eserlerinden birisidir. Sovyetler Birliği Döneminde, 1935 yılında Sant-Petersburg’taki ünlü Hermitage Müzesine götürülen Taykazan, Kazak aydınların uğraşları sonucunda Nursultan Nazarbayev tarafından 18 Eylül 1989’da tekrar geri getirilerek Ahmet Yesevi Türbesine konulmuştur.
Bu eser, Türk kültür tarihi açısından büyük önem arz eden Taykazan’ın Hermitage Müzesi’nden geri getirilmesi için verilen uğraşlarla dönemin Sovyetler Birliği yöneticileri arasında geçen resmî yazışmaları tarihi belgeler ışığında belgelemektedir.